Khi sấm sét không còn là lý thuyết: Sinh viên Đại học Đại Nam học chống sét từ thực tế công trình

Mỗi năm, trên thế giới có khoảng 6.000 - 24.000 người tử vong và hàng trăm nghìn người bị ảnh hưởng bởi sét – theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO). Đây không phải là hiện tượng ngẫu nhiên. Sét hình thành khi sự tích điện giữa mây và mặt đất đạt tới ngưỡng phóng tia lửa điện khổng lồ, tạo ra quá điện áp khí quyển, gây nguy hiểm cho con người và phá hủy nhiều công trình, thiết bị điện.

Đối với kỹ sư ngành Công nghệ kỹ thuật điện – điện tử, hiểu được bản chất vật lý của sét, cơ chế lan truyền dòng sét, quy tắc thiết kế chống sét theo tiêu chuẩn quốc tế là yêu cầu bắt buộc. Bởi chỉ khi nắm chắc lý thuyết và hiểu đúng thực tế, kỹ sư mới đảm bảo an toàn cho hệ thống điện – nơi mỗi sai sót nhỏ có thể dẫn đến hậu quả lớn. Chính từ yêu cầu thực tiễn này, Khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện, Điện tử – Trường Đại học Đại Nam đã tổ chức hội thảo chuyên môn với chủ đề “Quá điện áp khí quyển – Lý thuyết và thực tiễn”, đưa sinh viên đến gần hơn với nghề kỹ sư ngay từ giảng đường.

Không gian học thuật gắn chặt thực tiễn ngành điện

Hội thảo được thiết kế như một buổi “lớp lớn” nơi giảng viên, chuyên gia, doanh nghiệp và sinh viên cùng trao đổi về loạt vấn đề mà bất kỳ kỹ sư điện nào cũng phải đối mặt trong thực tế công trình. Thay vì chỉ đọc tiêu chuẩn IEC trong sách, sinh viên được tiếp cận trực tiếp với các nội dung sát sườn:

PGS.TS Đỗ Anh Tuấn – Trưởng khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện, Điện tử .

- Nguy cơ và rủi ro của sét trong các công trình dân dụng – công nghiệp.

- Thiết kế hệ thống chống sét và tiếp địa theo tiêu chuẩn quốc tế.

- Giải pháp giảm quá điện áp lan truyền, điện áp chạm – điện áp bước.

- So sánh tiêu chuẩn IEC 62305 và TCVN 9888:2013 để hiểu cách áp dụng đúng.

- Ứng dụng các thiết bị chống sét lan truyền theo IEC 61643-11/21.

PGS.TS Đỗ Anh Tuấn – Trưởng khoa Công nghệ Kỹ thuật Điện, Điện tử chia sẻ: “Hội thảo không chỉ cung cấp kiến thức chuyên môn mà còn giúp sinh viên hình dung rõ công việc của một kỹ sư. Đào tạo của chúng tôi luôn hướng tới chuẩn quốc tế và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.”

Chuyên gia trong và ngoài nước quy tụ tại Đại học Đại Nam

Hội thảo có sự tham dự của các chuyên gia giàu kinh nghiệm: Ông ChiSheng Tan – Giám đốc DEHN Asia Pacific; Đại diện Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam; Chuyên gia từ Công ty Thiết bị Công nghiệp Hoàng Ngọc Uyên; Giảng viên các trường: ĐH Điện lực, ĐH Công nghệ Đông Á, CĐ Kinh tế Công nghiệp Hà Nội

Các chuyên gia đến từ DEHN – tập đoàn hàng đầu thế giới về công nghệ chống sét – đã phân tích toàn diện cách thiết kế hệ thống chống sét theo tiêu chuẩn IEC 62305, từ xác định vùng bảo vệ, tính toán khoảng cách an toàn, đến lựa chọn thiết bị chống sét lan truyền phù hợp với từng cấp bảo vệ.

Những kiến thức này vốn phức tạp nếu chỉ học trong sách, nhưng được minh họa trực quan qua mô hình, video mô phỏng và ví dụ từ các dự án mà DEHN triển khai tại nhiều quốc gia. 

Sinh viên được trải nghiệm nghề kỹ sư ngay tại hội trường

Một trong những điểm khiến hội thảo trở nên hấp dẫn chính là cách tổ chức cho sinh viên được “chạm” vào nghề. Sinh viên được đặt câu hỏi trực tiếp cho chuyên gia:

- “Tại sao hệ thống chống sét của một nhà máy lại khác trường học?”

- “Nếu nền đất có điện trở cao, làm sao đảm bảo hiệu quả tiếp địa?”

- “Điện áp bước – điện áp chạm hình thành như thế nào và xử lý ra sao?”

Những câu hỏi đó không có trong giáo trình, nhưng lại là bài toán kỹ sư phải đối mặt khi làm việc.

Đồng Văn Mạnh – sinh viên lớp KTĐT 19-01 chia sẻ: “Những tiêu chuẩn IEC trước đây chỉ nằm trong sách. Tại hội thảo, chúng em được nhìn thiết bị thật, mô hình thật, được giải thích từng thông số. Em hiểu rõ hơn công việc tương lai của mình.”

Nhiều sinh viên cho biết hội thảo khơi gợi hứng thú nghiên cứu sâu hơn về lĩnh vực chống sét – một ngành đang có nhu cầu nhân lực lớn trong bối cảnh hạ tầng Việt Nam phát triển mạnh.

Nhà trường – doanh nghiệp cùng tạo môi trường học tập thực tiễn

Theo đại diện khoa, đây là hoạt động thường niên nhằm tăng cường kết nối giữa nhà trường và doanh nghiệp, giúp sinh viên: Cập nhật kiến thức mới trong ngành điện – điện tử; Tiếp cận công nghệ thực tế ngay trên giảng đường; Có cơ hội thực tập và việc làm tại doanh nghiệp đối tác...

PGS.TS Đỗ Anh Tuấn nhấn mạnh: “Sự đồng hành của doanh nghiệp giúp chương trình đào tạo không bị tụt lại so với thực tế. Chúng tôi hướng tới đào tạo những kỹ sư có thể làm việc ngay sau khi tốt nghiệp.”

Một điểm nhấn học thuật của năm học 2025 - 2026

Hội thảo “Quá điện áp khí quyển – Lý thuyết và thực tiễn” không chỉ là một hoạt động chuyên môn, mà là minh chứng cho mô hình đào tạo gắn lý thuyết với ứng dụng, gắn nhà trường với doanh nghiệp, và đưa sinh viên đến gần hơn với nghề kỹ sư – triết lý đào tạo cốt lõi của Đại học Đại Nam.

Thông qua những buổi học như thế này, sinh viên ngành Điện – Điện tử không chỉ nắm được kiến thức nền tảng, mà còn hiểu cách áp dụng tiêu chuẩn quốc tế vào công trình, nâng cao năng lực nghề nghiệp trong bối cảnh công nghiệp 4.0 đang thay đổi nhanh chóng.